Een waarde is jouw innerlijke kompas: dat wat jij heel belangrijk vindt. Als er in een bepaalde situatie niet aan jouw waarden wordt voldaan, dan kan je daar last van hebben en heftig op reageren.
Hoe kom je er achter wat jouw waarden zijn?
Wat jouw waarden zijn voel je vaak in je lijf. Wanneer een situatie of iemands gedrag sterk indruist tegen wat jij belangrijk vindt – sterk indruist tegen je waarde – dan voel je dat in je lijf. Je voelt een bepaalde emotie in je lichaam en voilà: je lichaam vertelt je wat voor jou belangrijk is. Waarvan raak je van slag? Wat zorgt voor een te grote reactie voor de feitelijke situatie?
Je waarden geef je ook vaak onbewust door aan anderen en dring je onbewust aan anderen op. Merk je dat je erg fel ergens op kan reageren of anderen opdringt een bepaalde kant op te gaan? Daar kan een waarde van jou aan ten grondslag liggen.
Een derde manier om te ontdekken wat jouw waarden zijn: je hebt vaak een oordeel over iemand die niet volgens jouw waarden leeft. Je hebt een mening over de ander, deze mening zegt alles over jezelf en geeft je informatie over jouw waarde.
Oefening: ontdek je waarden.
Stap 1:
Kies tot 4 waarden uit, uit onderstaande lijst. Met deze vier ga je vervolgens de volgende vragen beantwoorden.
Aandacht, bescheidenheid, dankbaarheid, doorzettingsvermogen, eenvoud, waardering, gehoorzaamheid, groei, liefde, mededogen, ontspanning, optimisme, rationaliteit, respect, succes, trouw, vertrouwen, wijsheid, zinvolheid, behoedzaamheid, betrokkenheid, dienstbaarheid, duidelijkheid, eerlijkheid, flexibiliteit, gelijkwaardigheid, humor, loyaliteit, moed, originaliteit, ontwikkeling, rechtvaardigheid, schoonheid, toewijding , verantwoordelijkheid, vriendschap, zekerheid, zorgvuldigheid, betrouwbaarheid, competitie, discipline, duurzaamheid, eigenheid, geduld, gezondheid, integriteit, rijkdom, onafhankelijkheid, openheid, plezier, religie, solidariteit, tolerantie, vernieuwing, vrijheid, zelfstandigheid, zorgzaamheid of vul dit aan met eigen voorbeelden.
Stap 2:
Beantwoord per waarde de volgende vragen. Merk je tijdens het beantwoorden van de vraag dat deze waarde toch niet helemaal klopt. Ga dan terug naar de vorige stap en kies een andere waarde uit. Dit doe je tot het echt ‘klopt’.
1. Definieert deze waarde mij?
2. Ben ik dit als ik op mijn best ben?
3. Is dit een filter dat ik gebruik om moeilijke keuzes te maken?
4. Wat vind ik diep vanbinnen belangrijk?
5. Wat voor soort relaties wil ik opbouwen?
6. Waar wil ik dat het in mijn leven om draait?
7. Welke soort situaties geven me het gevoel dat ik echt leef?
8. Als er een wonder zou gebeuren en alle angst en stress in mijn leven waren opeens voorbij, hoe zou mijn leven er dan uitzien, en welke nieuwe dingen zou ik najagen?
9. Noem één of twee gedragingen van jou die deze waarde onderstrepen
10. Welke één of twee gedragingen ontglipt je ooit en valt juist buiten deze waarde? Merk je dit dan ook aan jezelf (voel je het bijvoorbeeld in je lijf)?
11. Noem een voorbeeld van een tijd dat je vol volgens deze waarde leefde.
Hoe kan jij jouw waarden inzetten voor een waardevol leven?
Waarden kan je gebruiken bij essentiële keuzes in je leven. Sta je voor een keuze? Sta stil bij je waarden en gebruik ze om te bepalen welke actie je kan gaan ondernemen.
Je kan ze ook gebruik als een diagnose wanneer jij veel last hebt van stress, of een verlies aan energie. Heb je ergens emotioneel last van? Kost iets je veel te veel energie? Scan je waarden af en onderzoek of de energielek te maken heeft met dat je waarde in het gedrang is.
Door jouw waarden voor jezelf helder te krijgen kan je beter begrijpen hoe jij naar de wereld kijkt. Je snapt dan dat jouw observaties bepaald worden door jouw waarden. Jij ziet zaken als belangrijk omdat ze voor jou belangrijk zijn, anderen kunnen dat anders zien. Het help je om jezelf én de ander beter te begrijpen.
